خواب گیلان هنوز از کابوس زلزله آشفته است

به گزارش ایرنا، آخرین روز خرداد ۱۳۶۹ بود؛ کسی خبر نداشت در پس آرامش شبانه تکراری، نیمه شب اندام زمین را لرزشی مهیب فراخواهد گرفت که تا سالیان سال در ذهن ها ماندگار شود، زمین رودبار چنان لرزید که همه را تا مدت ها در بهت و شوک فرو برد، زمین لرزه ۳۱ خرداد ۱۳۶۹ رودبار-منجیل با بزرگی ۷.۴ موجب کشته شدن ۴۰ هزار نفر ، ویران شدن شهرهای رودبار و منجیل، و آسیب دیدن بیش از ۷۰۰ روستا و بسیاری از سازه های عمرانی در استان گیلان شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گیلان این پردیس سبز ایران با ۲ و نیم میلیون نفر جمعیت بعنوان یکی از پرتراکم ترین استان های کشور بر روی گسل های متعددی قرار گرفته که عبارتند از گسل شمال البرز، گسل آستارا ، کلیشم ، لاهیجان ، منجییل ، جیرنده.
ثبت بیش از ۳۰۰ زمین لرزه با بزرگای متوسط سه تا پنج  (MN) ،توسط دستگاههای لرزه نگاری از سال ۱۳۷۰ تاکنون در استان گیلان، نشان از زمین ساخت جنبا و لرزه خیزی بالای این استان دارد.
بر اساس اطلاعات دریافتی از مرکز لرزه شناسی گیلان در حال حاضر گسل البرز بسیار فعال به نظر می رسد و احتمال دارد بسیاری از زمین لرزه های گیلان و مازندران نتیجه جابه جایی در طول این گسل باشد.
تمرکز کانونی زمین لرزه های سده گذشته و دگرشکلی مشاهده شده در رسوبات جوان و ستبر نهشته های بستر کاسپین جنوبی در سوی باختر، به عنوان نشانی از گسترش ساختارهای پیش رونده چین و گسل، با سوی جنبش خاوری به سامانه گسلی آستارا نسبت داده شده است.
مهمترین رویداد لرزه ای گستره رودبار، زمین لرزه ۳۱ خرداد ۱۳۶۹ با بزرگی ۷.۴ است که موجب کشته شدن ۴۰ هزار نفر ، ویران شدن شهرهای رودبار و منجیل، و آسیب دیدن بیش از ۷۰۰ روستا شد.

زلزله رودبار تجربه تلخی که باید از آن درس گرفت

زلزله ۶۹ رودبار شاید تقدیری نوشته شده بر پیشانی این سرزمین بود اما پیشگیری از حوادث اینچنینی تا حد توان و امکان علمی و نیز مدیریت بحران مسائلی است که این گونه حوادث گوشزد می کنند.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی گیلان این رویداد تلخ را تجربه ای گرانسنگ و نقطه عطفی بر نگاه جامعه و حوزه مدیریت بحران نسبت به رویدادها و حوادث غیرمترقبه ای چون زمین لرزه در مناطق پر جمعیت خواند.
مسلم امانی اظهار داشت: پس از وقوع زلزله رودبار نخستین شیوه نامه ساختمان و مسکن کشور (آیین نامه ۲۸۰۰) به همراه نقشه راه طرح جامع توسعه مناطق شهری و روستایی تدوین و چندین بار ویرایش و به روز رسانی شد.

آیین نامه هم کاری از پیش نبرد

با این همه به گفته آگاهان، به رغم تدوین این آیین نامه ها مواردی از بی توجهی در ساخت و سازها در گیلان از کلانشهر رشت تا روستاها دیده می شود که یکی از این مناطق خطرساز مسکن مهر رودبار است.
مراکز مهمی از جمله مسکن مهر، بیمارستانها و مراکز تجاری را نیز می توان نام برد. همچنین در مسیر آزادراه قزوین رشت، خطوط انتقال نیرو، خط راه آهن و سکونت گاه های روستایی مواردی از ساخت و ساز های غیر اصولی و بدون رعایت نکات فنی همچنان دیده می شود.

چه باید کرد

مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی گیلان در خصوص راهکار کاهش مخاطرات زمین لرزه گفت: با توجه به قرار داشتن گیلان روی گسل ها سازه‌ها نباید روی گسل‌ها ساخته شوند.
امانی با بیان این که مطالعات تدقیق گسل شهری کلانشهرها در اولویت برنامه های استان قرار گرفت افزود: از قرار معلوم با حمایتهای استانداری و شهرداری رشت طرح مورد نظر اجرایی شد تا اطلاعات پایه بر روی زمین به متولیان امر ساخت و ساز ارائه شود تا گسل‌های مهم شهر و روستا را به‌خوبی بشناسند و با توجه به قوانین نظام مهندسی ساختمان و آیین نامه های اجرایی در هنگام احداث پروژه های زیربنایی و روبنایی جهت توسعه و عمران شهری و روستایی اجرا نمایند.

وی تصریح کرد: با توجه به گستردگی و جایگاه حساس لرزه زمین ساختی استان از دیدگاه احتمال رخدادهای آتی لرزه ای در کلان شهر و شهرهای دیگر، همینطور میزان جمعیت روزافزون در معرض خطر زمین لرزه نیازمند اراده مسئولان، تدوین راهبردهای طرح جامع شهرهای بزرگ و به دور از تغییرات آنی مدیریتی، همگرایی بین دستگاههای اجرایی و تربیت نیروی کارشناسی کارآمد در همکاری هدفمند در حوزه مطالعات لرزه خیزی و زمین شناسی زمین لرزه هستیم.

ایران از لرزه خیزترین نقاط جهان

ایران یکی از مستعدترین کشورهای لرزه خیز جهان است. رییس مرکز لرزه نگاری گیلان با بیان این مطلب گفت: با توجه به توسعه شهرها، روستاها و آبادی های در مناطق مختلف کشور، تقریباً اکثر مناطق جمعیتی یا بر روی گسل یا در حوالی و نزدیک آن قراردارند که بسیاری از این گسل ها دارای پتانسیل لرزه خیزی است.
احمد شکر زاده اظهار داشت: از آنجا که عمدتاً تمرکز جمعیتی در شهرها و روستاهای کشور قرار دارد، بی شک این نقاط بیشتر می‌توانند در معرض خطر زمین لرزه های بزرگ باشند. لذا رصد فعالیت گسل‌ها و ثبت زمین‌لرزه‌ها بخصوص خرد لرزه ها که عموماً توسط تجهیزات تخصصی ایستگاههای لرزه نگاری انجام می شود، می تواند کمک بزرگی به پیش آگاهی و آمادگی بیشتر مردم در مواجهه با پدیده مهمی همچون زمین لرزه و نیز بهره گیری از این اطلاعات در امور زیربنائی مناطق مختلف کشور و به عبارتی جامع تر مکمل امور مدیریت بحران زلزله در مناطق شهری و روستائی باشد.
حالا که هم علم و هم تجربه به مدد مردم آمده بی توجهی به اینگونه نگرانی ها دیگر قابل بخشش نیست. بی شک با توجه به قرار گرفتن گیلان بر روی گسل های متعدد، تجربه تلخ زلزله های فاجعه بار، اجرای هرگونه طرح عمرانی و احداث سازه ها باید با توجه به وضعیت زمین شناسی و آیین نامه های اجرایی باشد.
گذشتگان اگر علم کافی در خصوص زمین شناسی و لرزه نگاری نداشتند بر آنها چندان حرجی وارد نیست اما اکنون دیگر بی توجهی به جان مردم پذیرفتنی نیست.

برچسب‌ها زمین شناسی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله گیلان زلزله

منبع: ایرنا

کلیدواژه: زمین شناسی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله گیلان زمین شناسی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله گیلان زلزله زمین شناسی زمین لرزه ها لرزه نگاری روی گسل ها آیین نامه نامه ها بر روی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۳۱۲۱۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیمایش چهارگانه ۲۶۲ هزار کیلومتر از سطح کشور در برنامه هفتم توسعه به روش ژئوفیزیک هوابرد

به گزارش گروه اقتصاد خبرگزاری علم و فناوری آنا از سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، رضا جدیدی اظهار داشت: پیشرفت ۴۰ درصدی برنامه تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی کشور تا پایان سال جاری، اجرای ۴۰۰ پروژه حوزه‌های زمین‌شناسی و اجرای طرح تحول در بلوک «قم، مرکزی و اصفهان» و استان «یزد»، از جمله برنامه‌های این سازمان در سال جاری است.

وی گفت: برنامه ما برای توسعه اکتشاف در سال گذشته نزدیک‌به ۲ هزار میلیارد تومان بوده که از این میزان حدود ۶۰۰ میلیارد تومان به ما اختصاص داده شد که این عدد بسیار ناچیز است.

جدیدی بیان‌داشت: با توجه به نامگذاری سال ۱۴۰۳ از سوی رهبر معظم انقلاب به «جهش تولید با مشارکت مردم»، رئوس برنامه‌های ما در سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور که رویکرد تحولی و جهشی دارد، مشتمل بر برنامه‌های تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی است که هدف کلی آن تسریع در روند تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی- اکتشافی و شناسایی ذخایر معدنی جدید در کشور است.

وی، این رویکرد را منجر به افزایش تولید و رونق بخش معدن کشور دانست و ادامه‌داد: اکتشاف حلقه آغازین فعالیت‌های بخش معدن است و طرح تحول زمین‌شناسی از آغاز دولت سیزدهم و در سال ۱۴۰۰ در حال اجراست.

تولید اطلاعات پایه در محیط‌های ساحلی و دریایی

این مقام مسئول افزود: علاوه بر اجرای عملیات چهارگانه زمین‌شناسی و اکتشافی، برنامه دیگری در حوزه زمین‌شناسی دریایی در دستور کار داریم که رویکرد اصلی آن شامل مواردی، چون توسعه زیرساخت‌های ساحلی و دریایی، تولید اطلاعات پایه و توسعه اقتصاد دریامحور است و طی آن قرار است نسبت به تولید اطلاعات پایه در محیط‌های ساحلی و دریایی اقدام شود.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی، فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور با تاکید بر اینکه این برنامه از سال گذشته آغاز شده و در حال تکمیل آن هستیم، خاطرنشان‌کرد: در حوزه زمین‌شناسی دریایی، تولید اطلاعات رسوب‌شناسی، ژئوشیمیایی و آلاینده‌های زیست‌محیطی و ژئومورفولوژی را در دستور کار داریم که منجر به تحولی بسزا در حوزه توسعه دریا محور کشور خواهد شد.

وی اظهار داشت: در کنار اینها رویکرد جدید شناسایی و پیجویی منابع معدنی در محیط‌های ساحلی و دریایی را مورد توجه قرار داده‌ایم.

جدیدی اضافه‌کرد: برنامه تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی کشور در دو سال و نیم گذشته دارای پیشرفت ۲۵ درصدی بوده است، به این معنا که به یک چهارم از اهداف خود در این طرح رسیده‌ایم و این میزان پیشرفت، عدد خوبی است و پیش‌بینی می‌شود روند جهش و بهره‌وری و افزایش تولید را با انتظار پیشرفت ۴۰ درصدی این طرح تا پایان سال جاری داشته باشیم.

برنامه‌های جدید سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در ۱۴۰۳

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی، فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور از اجرای برنامه‌های جدید در این سازمان خبر داد و گفت: تقریبا ۴۰۰ پروژه در حال اجرا و جدید داریم که امیدواریم با پشتیبانی هدفمند و تخصیص مناسب منابع مالی و انسانی به اهداف خود نایل شویم.

وی، تکمیل طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی در آذربایجان غربی، بلوک «قم، مرکزی و اصفهان» و استان «یزد» را از دیگر برنامه‌های این سازمان دانست و یادآور شد: علاوه بر آن مراسم اختتامیه طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایرمعدنی را در استان کردستان داریم که طی آن قرار است کلیه اطلاعات آن ارائه شود.

این مسئول با بیان این‌که مراسم اختتامیه طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایرمعدنی استان کردستان تا پایان اردیبهشت سال جاری برگزار خواهد شد، افزود: پروژه استان کردستان از خرداد ماه ۱۴۰۱ آغاز شد و در بهمن ماه سال ۱۴۰۲ به پایان رسیده است.

جدیدی با اشاره به دستاورد‌های اجرای طرح تحول استان کردستان گفت: یکی از دستاورد‌های ما در این پروژه شناسایی و کشف ذخایر قابل توجه مواد معدنی فلزی مانند طلا، آهن و مس بوده که این ذخایر برای اولین بار در کشور شناسایی شدند و این دستاورد ما را در اجرای طرح تحول امیدوار کرده است.

خراسان‌رضوی و اصفهان، هدف دیگر طرح تحول زمین‌شناسی

وی از دیگر برنامه‌های مصوب این سازمان در سال ۱۴۰۳ را تهیه اطلاعات پایه در بلوک جدید استان خراسان‌رضوی در منطقه «بردسکن- سبزوار- کاشمر» عنوان کرد و افزود: در سال جدید بلوک «نائین» نیز مورد پیمایش قرار خواهد گرفت.

جدیدی اضافه کرد: با توجه به حجم عملیاتی که در سال ۱۴۰۳ آغاز کردیم، انتظار داریم پیشرفت طرح تحول بالغ بر ۴۰ درصد (افزایش ۱۵ درصدی پیشرفت) شود، ولی رسیدن به این میزان پیشرفت نیازمند پشتیبانی هدفمند در حوزه منابع مالی و انسانی است و نظام برنامه‌ریزی کشور و افزایش همراهی مسؤولان از این طرح ملی است.

جدیدی تاکید کرد: تولید اطلاعات نیاز کشور برای توسعه است، ضمن آنکه این اطلاعات برای حوزه‌های معدنکاری، عمران، مدیریت بحران، زیر ساخت و منشأیابی و پایش مخاطرات طبیعی زمین‌شناختی بسیار حیاتی است.

وی اضافه کرد: در دولت‌های قبلی روند تولید اطلاعات پایه آن طور که باید و شاید انتظارات کشور را برآورده نکرده است و یا تولید آنها با کندی رخ داده و ما سعی کردیم با اجرای طرح تحول، این نیاز را در زمان مناسب پاسخ دهیم.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی، فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور اضافه کرد: یکی از برنامه‌های مؤثری که سال جاری سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با همکاری مؤلفه‌های دولتی بخش معدنی وزارت صمت شامل ایمیدرو و معاونت معادن و فرآوری مواد در دستور کار دارد، ایجاد پایگاه جامع داده‌های علوم زمین کشور است.

وی با بیان اینکه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور نزدیک به دو دهه است که پایگاه ملی داده‌های علوم‌زمین را راه‌اندازی کرده، گفت: با توجه به تکلیف این سازمان در بند ۲ ماده ۴۸ برنامه هفتم پیشرفت در خصوص تجمیع و انتشار داده‌های اکتشاف و زمین‌شناسی کشور، برنامه‌ای را مبنی بر ایجاد پایگاه جامع علوم داده‌های زمین به تایید وزیر صمت رساندیم.

جدیدی اظهار کرد: این پایگاه در وزارت صمت ماهیت هیات امنایی دارد و هدف آن تجمیع اطلاعات زمین‌شناسی و اکتشافی کشور و انتشار آن برای متخصصان و سرمایه‌گذاران در این حوزه است و بر اساس آن هر اطلاعاتی که ما تولید می‌کنیم از جمله اطلاعاتی که در طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایرمعدنی کشور، در این پایگاه جامع بارگذاری خواهد شد.

وی تاکید کرد: تا پایان سال جاری این پایگاه به‌طور کامل مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و سعی خواهد شد در این زمینه اطلاع‌رسانی جامعی انجام دهیم.

جدیدی تاکید کرد: تزریق منابع مالی پیش شرط افزایش روند پیشرفت تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی و اجرای برنامه‌های اکتشاف حاکمیتی کشور است.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی، فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در خصوص اعتبارات این سازمان برای تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی افزود: اجرای طرح تحول زمین‌شناسی به منابع حقوق دولتی معادن وابسته است؛ با توجه به برنامه‌ای که هر ساله در کمیته مشترک راهبری توافقنامه سه جانبه بخش معدن اعلام می‌کنیم، در دو سال گذشته منابع متوسطی در اختیار ما قرار گرفت و تقریبا بین ۳۰ تا ۵۰ درصد منابع به ما تخصیص داده شد.

وی ادامه‌داد: کل اعتباراتی که برای طرح تحول و ژئوفیزیک هوایی در سال مالی ۱۴۰۲ دریافت شده حدود ۶۰۰ میلیارد تومان بوده و در سال مالی ۱۴۰۱ این میزان حدود ۳۲۰ میلیارد تومان بوده و این اعداد اصلا قابل مقایسه با ظرفیت‌های کشور در حوزه زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی نیست و سرمایه‌گذاری دولت در این زمینه ناچیز است.

جدیدی، با بیان اینکه ظرفیت‌های سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور از نظر نیرو‌های انسانی متخصص و تجهیزات فنی بسیار بیشتر از این میزان اعتبارات است، خاطرنشان کرد: برنامه ما برای توسعه اکتشاف در سال گذشته حدود ۲ هزار میلیارد تومان بوده که از این میزان حدود ۶۰۰ میلیارد تومان به ما اختصاص داده شد که این عدد بسیار ناچیز است.

وی ابراز امیدواری کرد که در سال جاری با برنامه‌های اجرایی در حوزه زمین‌شناسی و اکتشاف، از محل حقوق دولتی معادن، اعتبارات خوبی به این سازمان اختصاص داده شود تا بتوانیم رونق اکتشاف معدنی را در کشور شاهد باشیم.

انتهای پیام/